In het Tweede Kamerdebat van 24 september 2015 over de oplossingsrichtingen pensioen in eigen beheer heeft staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes een mogelijke derde oplossingsrichting - afschaffen van pensioen in eigen beheer - geschetst. Deze komt naast de reeds eerder in de brief aan de Tweede Kamer van 1 juli 2015 voorgestelde oplossingsrichtingen: de Oudedagsbestemmingsreserve (OBR) en Oudedagssparen in eigen beheer (OSEB).
Een onderzoek naar een mogelijk draagvlak in de Tweede Kamer voor (het totaal) afschaffen van pensioen in eigen beheer was al eerder in de brief van 1 juli 2015 aangekondigd. Vooralsnog hebben alle aanwezige Kamerfracties (VVD, PvdA, CDA en 50Plus) een voorkeur voor OSEB uitgesproken. Maar ter vergelijk met OSEB willen de fracties van de staatssecretaris graag een nadere uitwerking van (het totaal) afschaffen van pensioen in eigen beheer. Pas daarna zullen de fracties tot een definitieve gefundeerde keuze (kunnen) komen. Tevens is aangegeven dat de OBR als oplossingsrichting niet de voorkeur heeft. Deze oplossingsrichting valt dan ook af.
Het door de staatssecretaris geschetste voorstel om pensioen in eigen beheer af te schaffen, zou (kunnen) inhouden dat de (niet verplichte) mogelijkheid wordt geboden om de fiscale waarde (en niet de commerciële!) uit te keren. Hierover moet dan loon-/inkomstenbelasting worden betaald, maar geen revisierente. Om het (extra) aantrekkelijk te maken, zou 20% van de fiscale waarde kunnen worden vrijgesteld en dus slechts 80% belast.
De staatssecretaris liet blijken er niets voor te voelen om te stoppen met het pensioen in eigen beheer en gelijktijdig een nieuwe fiscaal aantrekkelijke mogelijkheid ‘op te tuigen’ om in eigen beheer te sparen voor de oude dag. Fiscaal aantrekkelijke pensioenopbouw buiten de eigen B.V. - bij bijvoorbeeld een professionele verzekeraar - blijft sowieso mogelijk.
De staatssecretaris heeft toegezegd vóór kerst 2015 met een nadere uitwerking en vergelijk te komen tussen OSEB en afschaffing van pensioen in eigen beheer. Tevens zal hij dan verder ingaan op het overgangsrecht, de positie / rechten van de partner en de mogelijkheid van een flexibele(re) ingangsdatum. In 2016 zal vervolgens (weer) een debat worden gevoerd in de Tweede kamer en een keuze worden gemaakt voor één van de twee overgebleven oplossingsrichtingen en worden omgezet in wetgeving. De nieuwe wetgeving zal op zijn vroegst op 1 januari 2017 worden ingevoerd.
Noot:
Er is naar aanleiding van het Tweede Kamerdebat in ieder geval duidelijkheid over het tijdstip van de mogelijke invoering van de (nog te kiezen) oplossingsrichting: op z’n vroegst 1 januari 2017. Welke oplossingsrichting het wordt - OSEB of afschaffen pensioen in eigen beheer - blijft afwachten. Vooralsnog hebben de Kamerfracties een voorkeur uitgesproken voor OSEB, omdat dit toch nog het meeste op het opbouwen van pensioen lijkt en omdat dan de mogelijkheid blijft bestaan om de liquide middelen in de eigen B.V. te kunnen blijven aanwenden. De geschetste mogelijkheid bij afschaffen van pensioen in eigen beheer om een korting te verlenen van 20% op de fiscale waarde van het pensioen en deze vervolgens, onder inhouding van loonbelasting, uit te keren, lijkt op de in 2014 geldende zogenoemde 80%-regeling bij de afkoop van (loon)stamrechten. Of deze faciliteit de Kamerfracties over de streep zal trekken om voor deze variant te kiezen, blijft afwachten.