Op 29 september 2015 heeft de staatssecretaris een besluit ondertekend als aanvulling op het bestaande besluit voor kapitaalverzekeringen (van 6 december 2014, nr. BLKB2014/1763M. In de aanvulling geeft de staatssecretaris aan dat in de praktijk regelmatig dezelfde (typen) fouten worden gemaakt bij de premiebetaling voor een kapitaalverzekering eigen woning (KEW). Als voorbeeld noemt hij dat abusievelijk in een verzekeringsjaar zowel een hoge premie - factor 10 - als de reguliere jaarpremie - factor 1 - is voldaan. Vervolgens is de reguliere premie minder dan 1/10 van de totale premie die in het jaar van de hoge storting is voldaan. Vaak blijken deze fouten pas na (vele) jaren en is herstel dan niet meer mogelijk.
Als een bandbreedte overschrijding bij een KEW plaatsvindt, komt de verzekering in het jaar van de fout fictief tot uitkering. Bij een Brede Herwaarderingskapitaalverzekering is het gevolg dat de uitkering te zijner tijd niet is vrijgesteld in box 1. Dit kan leiden tot problemen bij de aflossing van een eigenwoningschuld als de verzekering in samenhang met een dergelijke schuld is afgesloten.
De staatssecretaris vindt dit onwenselijk en keurt bandbreedte overschrijdingen goed, onder de volgende voorwaarden:
· door een incidentele fout wordt in een verzekeringsjaar een bandbreedte van 1:11 niet overschreden;
· aan de overige voorwaarden voor vrijstelling wordt voldaan.
Belastingplichtigen die reeds hebben afgerekend met de Belastingdienst, kunnen voor fouten met de bandbreedte in het verleden verzoeken om ambtshalve vermindering. Er mogen dan niet meer dan vijf jaren verstreken zijn na het kalenderjaar waarop de belastingaanslag betrekking heeft.
(Bron: Besluit staatssecretaris van Financiën, 29 september 2015, nr. BLKB2015/464M)
Noot:
De bandbreedte-eis is ooit in het leven geroepen om belastingontwijking met kapitaalverzekeringen te voorkomen. Deze verzekering kan namelijk worden gezien als een aantrekkelijke spaarpot, omdat het kapitaal gedurende looptijd onbelast is. Eigenlijk is de bandbreedte-eis niet meer noodzakelijk. Immers oude verzekeringen en KEW’s mogen niet worden verhoogd of in duur verlengd en nieuwe verzekeringen kennen geen vrijstelling, dus het nut van de bandbreedte is achterhaald.
Het besluit is geen vrijbrief om een bandbreedte van 1:11 te hanteren. Het moet namelijk gaan om een incidentele fout.
Als een KEW niet langer aan de bandbreedte-eis van 1:10 voldoet, verhuist de kapitaalverzekering direct naar box 3 en moet over het saldo (waarde verzekering minus betaalde premie) worden afgerekend in box 1. Als dat in het verleden is gebeurd en de verzekering is wel binnen de bandbreedte van 1:11 gebleven, dan kan de verzekering weer als KEW worden aangemerkt. Eventueel betaalde belasting in verband met de bandbreedte overschrijding (inclusief de box 3 heffing) kan worden teruggevraagd, maar niet verder dan vijf jaar terug. Bij een Brede Herwaarderingskapitaalverzekering wordt pas op de einddatum bekeken of aan alle voorwaarden voor vrijstelling van de uitkering is voldaan en zo nodig belasting geheven.
Is de KEW (of Brede Herwaarderingskapitaalverzekering) in de tussentijd al afgekocht? Dan is herstel van die verzekering op grond van het besluit niet mogelijk. Wel kan - als ook aan alle andere voorwaarden voor vrijstelling is voldaan - de betaalde belasting worden teruggevraagd. Hiervoor geldt eveneens een beperking tot de belasting die is betaald in de afgelopen vijf jaar.
Opmerkelijk is dat in het besluit staat dat vanaf het moment van de bandbreedte overschrijding de bezittingsvrijstelling in box 3 (voor Brede Herwaarderingskapitaalverzekeringen) verloren gaat. De bezittingsvrijstelling gaat echter niet verloren alleen als gevolg van een bandbreedte overschrijding. Een bandbreedte overschrijding heeft wel als gevolg dat de uitkeringsvrijstelling op de einddatum verloren gaat.
Attentiepunt is nog dat de goedkeuring niet geldt voor zogenoemde pre-Brede Herwaarderingskapitaalverzekeringen.