De Actiegroep Stop Plunderen Duits Pensioenen heeft voorgesteld het pensioenartikel in het belastingverdrag met Duitsland aan te passen (terug naar het oude verdrag). In afwachting daarvan moeten Duitse pensioenen worden belast zoals het in Duitsland het geval zou zijn geweest en tot die tijd de Nederlandse belastingheffing op te schorten. Volgens de actiegroep zijn de inkomensgevolgen voor diverse groepen belanghebbenden in 2013 onvoldoende in beeld gebracht. Ook is de actiegroep van mening dat de onderbouwing voor de vormgeving van het pensioenartikel in het verdrag - namelijk het voorkomen van administratieve lasten voor ontvangers van kleine Duitse pensioenen - onvoldoende.
Staatssecretaris Van Rij van Financiën geeft aan dat tijdens de parlementaire behandeling van het verdrag rekenvoorbeelden hebben gegeven die aangeven dat dat inwoners van Nederland die een klein Duits pensioen (€ 15.000 of minder) ontvangen, er niet op achteruit zouden gaan. Daarbij spelen diverse factoren een rol. Voor de berekening van de Duitse belasting is bijvoorbeeld van belang in welk jaar een belastingplichtige met pensioen is gegaan. Dit loopt op van 50% in 2005 tot 100% in 2040. In Nederland is de belastingdruk afhankelijk van de hoogte van eventueel ander inkomen dat de belastingplichtige geniet. Daarnaast speelt de voorkoming van dubbele belasting door toepassing van de vrijstellingsmethode met progressievoorbehoud een rol.
Nederland zet als hoofdregel in op een bronstaatheffing over pensioenen. Voor van € 15.000 of minder wijkt het verdrag hiervan af. Reden hiervoor zijn de administratieve lasten bij het doen van aangifte in Duitsland.
De staatssecretaris heeft begrip voor het feit dat de leden van de actiegroep niet tevreden zijn met het pensioenartikel in het verdrag omdat zij daardoor meer belasting moeten betalen. Desondanks wil hij geen andere conclusie trekken dan zijn ambtsvoorgangers. “Het pensioenartikel in het Verdrag voorkomt op adequate wijze dubbele belasting en administratieve lasten.”
Aanpassen van het verdrag zou voor andere groepen weer inkomensgevolgen hebben. Voorts is de belastingdruk op pensioenuitkeringen voor inwoners van Nederland met een Duits pensioen van € 15.000 of minder niet anders dan voor inwoners van Nederland met hetzelfde bedrag aan Nederlands pensioen.
(Brief staatssecretaris van Financiën - Fiscaliteit en Belastingdienst, 15 februari 2022, kenmerk 2022-0000044811)
(maart 2022)