De Kennisgroep Verzekeringsproducten van de Belastingdienst heeft een nieuw standpunt gepubliceerd. Het gaat om een belastingplichtige die een kapitaalverzekering eigen woning (KEW) heeft waarvan het overeengekomen gegarandeerde kapitaal op 31 december 2012 € 177.000 was. Het overeengekomen gegarandeerde kapitaal is na die datum meerdere malen verlaagd. Begin 2023 wordt het verzekerde kapitaal verhoogd als gevolg van de verhoging van de rente. De looptijd is ongewijzigd. Het verzekerde kapitaal wordt verhoogd tot maximaal € 177.000.
De Kennisgroep geeft aan dat de verhoging van het overeengekomen gegarandeerde kapitaal in 2023 er niet toe leidt dat de KEW (op grond van artikel 10bis.4, derde lid, onderdeel h, van de Wet IB 2001) wordt geacht geheel tot uitkering te zijn gekomen. Verder leidt de verhoging van het overeengekomen gegarandeerde kapitaal in 2023 niet tot verlies van het overgangsregime (van artikel 10bis.2 Wet IB 2001).
De Kennisgroep vat de regels van het overgangsrecht zoals dat geldt na 2012 kort samen. Voor op 31 december 2012 bestaande KEW’s blijft het fiscale regime van toepassing blijven. Voorwaarde is dat na 31 december 2012 het overeengekomen gegarandeerde kapitaal of het bedrag van de premies niet is verhoogd en de looptijd niet is verlengd. Wordt het gegarandeerde kapitaal na 31 december 2012 verhoogd, dan wordt de KEW geacht geheel tot uitkering te zijn gekomen bij de verzekeringnemer.
Blijft het gegarandeerde kapitaal onder het bedrag van het gegarandeerde kapitaal per 31 december 2012, dan is er niets aan de hand. Een overschrijding van dat bedrag is alleen mogelijk als verhoging van het overeengekomen gegarandeerde kapitaal plaatsvindt op grond van een "normale en gebruikelijke" optieclausule die al op 31 december 2012 in de overeenkomst was opgenomen. Kortom, verhoging van het overeengekomen gegarandeerde kapitaal is mogelijk, op voorwaarde dat het overeengekomen gegarandeerde kapitaal op geen enkel moment hoger is dan het gegarandeerde kapitaal op 31 december 2012.
(Kennisgroepen, KG:070:2023:19, 27 oktober 2023)
Noot:
De beantwoording lijkt breder dan de vraag. In de vraag wordt slechts gesproken over een renteverhoging. Het antwoord refereert daar niet aan: de verhoging moet - afgezien van tijdig opgenomen optieclausules - binnen het bedrag van het gegarandeerde kapitaal per 31 december 2012 blijven.
In juli van dit jaar is in Financieel Actief uitgebreid stilgestaan bij alle gepubliceerde standpunten van de Kennisgroep Verzekeringsproducten. We hebben ook een overzicht van de standpunten opgenomen.
(november 2023)